جواوێک بۆ ئه‌و دۆسته‌ی خه‌ڵکی سلێمانی ( به بیانووی خۆپیشاندانه‌کانی ئه‌م دوواییه له سلێمانی )

———————————————

ئێمەی کورد ئازاین، ڕەنگە ئەمە تەنیا شتێک بێت کە هەم خۆمانی پێ وەسف دەکەین و هەم بێگانەش نەتەوەکەمانی پێ وەسف دەکات!! ئێمە زۆر شتمان هەڵەیە، بەڵام هەرچی ئەو شەڕانەی کە بەدرێژایی مێژوو کردوومانە، هەرچی ئەو شەڕانەی کە لە چه‌رخی تیر و کەوان و مەنجەنیقەوە بۆ سەردەمی هەمەر و میلان کردومانە (جگە لەوانەی خۆمان لەگەڵ خۆمان !!) تێکڕایان حەق و ڕەوا بوونه!!

ئێمە لەگەڵ خۆمان و لەگەڵ دونیاشدا، تەنیا شەڕ و بەرگری و بەرخودانمان ڕەوایە ، کەچی ئەوەشمان لەبەرچاوی نەتەوە و پیرو گەنج و خورتی خۆمان سوک کردووە!!

خەریکە نەوەیەک پێ ئەگات کە شەڕی داعش و پێشمەرگەی بەلاوە تاکتیکی حیزبی و عەشائیری بێت! خەریکە نەوەیەک ڕادەهێنرێت کە گومان لەشۆڕشی ڕابردوو ، گومان لە شەڕی سەدام ، گومان لە هه‌ڵه‌بجه و ١٨٢ هه‌زار ئه‌نفال کراو بکات ! گومان لەخوا و پێغەمبەر، گومان لە هەموو شت بکات!!

سلێمانی شارێکی جوانە، شارێکە دەتوانیت وەبەرهێنانی فیکر و هونەر و داهێنانی تیا بکەیت ، کەچی خەریکە ئەم شارە وەک دژبەری خاک و شۆڕش و خەباتی نەتەوەیەک ئاراستە ئه‌کرێت ، خەریکە سلێمانی ئه‌کرێت بەگژ شەهیددا، بەگژ سەربەخۆیدا ! بەگژ زماندا ! بەگژ خاکدا !

باسی دەوڵەت دەکەیت، سەدان و هەزاران گەنجی ئەم شارەت لێ قووت کراوەتەوە کە بڵێت نامەوێت! باسی پێشمەرگە دەکەیت سەدان و هەزاران گەنجی ئەم شارەت لێ قووت کراوەتەوە کە بڵێت میلیشیایە! باسی شەڕی داعش دەکەیت سەدان و هەزاران گەنجی ئەم شارەت لێ هان دراوە کە بە ناڕەوای بزانێت! باسی کوردستان دەکەیت، سەدان و هەزاران گەنجی ئەم شارەت لێ پڕکراوە کە بڵێت بەغدام دەوێت!!

دەی ئەمە چه فەرهەنگێکی دژایەتی و وێرانکارییه یاڕەب؟!

ئێران شەڕی هەشت ساڵەی خۆی لەگەڵ بەعس ، شەڕێک کە سەدان هەزار کەسی تیا کوژرا و سەدان هەزار مرۆڤی تیا شەل و گێڕ بوو ، ناونا (دیفاع موقەدەس) و حەفتا ملیۆن ئێرانیش ڕێزی لێ ئهگرن!!

کەچی سه‌د ساڵه ئه‌م میلله‌ته خه‌بات ئه‌کات و دوو ساڵیش شەڕی داعشی کرد . که‌چی نەوەیەک فێرکراوه و حازره کە هین بکاتە موقەدەساتی نەتەوەکەیەوە! نەوەیەک ڕاهاتووه کە نەوێریت لەپێشیدا بڵێیت: شەهید! پێشمەرگە! کوردستان!  هەرچی شعور و مۆقه‌دداسه‌تی نه‌ته‌وه‌ و ئینسانییە لەبەرچاوتدا لە پێی دەکات و ناشتوانیت پێی بڵێیت: ئەرێ بێ زەحمەت ، تۆ وڵاغی کام تەویلەی کە بەس جووتە وەشاندن ئەزانیت؟؟!

زۆر جار کتێبێکم سه‌ندووه ، که‌چی بە دیاری دراوە به که‌سێکیتر و ئەویش فرۆشتوویەتییەوە! زۆر کتێبم بینیوه کە تارێخ و یادەوەری و ئیمزای کەسیتری بەسەرەوەیە و بە دیاری داویەتی بە هاوڕێی یان دۆستێکی ؛ که‌چی ئه‌ویش له بازاڕ هه‌ڕاجی کردووه !!! بێچاره نووسه‌ر و داماو ئه‌و که‌سه‌ی وا کتێب خه‌ڵاتی ئه‌م جۆره که‌سانه ئه‌که‌ن ….

به جورئه‌ت ئه‌توانم بێژم تا ساڵی ٢٠١١ کورد له باشووری کوردستان گه‌وره‌ترین نه‌ته‌وه‌ی سه‌رکێش و ئازاو شۆڕشگێڕی دونیابوو . ئیدی له‌دووای ئه‌و تاریخه‌وه ‌، بووه‌ته‌ نه‌ته‌وه‌یه‌کی برسی و ورگن و تۆقیو . زۆرترین خه‌یاڵی لای حیسابی ماددی و مسۆگه‌رکردنی ئاینده‌ی زگی و سفره‌که‌ی و گیرفانیه‌تی! زۆربه‌ی مرۆڤی کورد ئێستا وه‌ک توجار و ده‌ستگێڕ و ده‌ڵاڵ له‌ مه‌سه‌له‌ چاره‌نوسسازه‌کانی خۆی ده‌ڕوانێت و بیر له‌وه‌ ده‌کاته‌وه‌ که‌ له‌ کوێدا پاره‌ی زۆرتر و له‌چیدا خێری ماددی فراوانتر و سه‌ر به‌ کوێ بێت مووچه‌ی زۆر و له کام شوێن سفره‌که‌ی چه‌ورتر ده‌بێت! ئه‌م نه‌ته‌وه‌یه‌ له‌پێشتردا وانه‌بوو ، کورد له‌سه‌رده‌می فه‌یسه‌ڵه‌وه‌ تا چه‌رخی مالکی و عه‌بادی ، له‌هیچ دانوستاندنێکیدا داوای مووچه‌ و نانی زۆرتری نه‌کردووه‌، ته‌نیا مافه سیاسی و‌ ئینسانی و نه‌ته‌وه‌یی و فه‌رهه‌نگیه‌کانی کردووه‌ته‌ ئه‌وله‌وییه‌تی خواسته‌کانی! بۆ نموونه ئێستا له باشور و به تایبه‌تی له شاره حه‌یاته‌که ( سلێمانی ) بڵێ بژی کورد وات بۆ حیساب ده‌که‌ن که‌ پاره‌ت پێ دراوه‌ له‌پای ئه‌م ئیحساسه‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌دا! ئێستا میعیاری نه‌ته‌وه‌یی و خاکخوازی هه‌ر که‌سێک له باشور ، مه‌بله‌غێک پاره‌یه‌ که‌ پێشبینی ده‌کات وه‌رتگرتبێت!!

کورد له‌ڕابردوودا، شۆڕشی به‌ ئه‌مری واقع کرد، که‌س له‌گه‌ڵی نه‌بوو! ڕاپه‌ڕینی به‌ ئه‌مری واقع کرد، که‌س له‌گه‌ڵی نه‌بوو! یه‌که‌م هه‌ڵبژاردنی ئازادی به‌ ئه‌مری واقع کرد و که‌س له‌گه‌ڵی نه‌بوو! دروستکردنی حکومه‌تی هه‌رێمی به‌ ئه‌مری واقع کرد و که‌س نه‌ک هه‌ر له‌گه‌ڵی نه‌بوو، به‌ڵکو دانیشی پێدا نه‌نا و کاری بۆ له‌ناوبردنی ده‌کرد و نه‌یتوانی!  فیدراڵی عێراق و هێشتنه‌وه‌ی پێشمه‌رگه‌ و ڕه‌سمیه‌تی زمانی کوردی و ئاڵای کوردستانی کرد به‌ ئه‌مری واقع به‌سه‌رعێراقدا و که‌س له گه‌ڵی نه‌بوو …  کورد گه‌وره‌ترین نه‌ته‌وه‌ی پڕ له سه‌رکێشی و سه‌رسه‌ختی دونیا بوو بۆیه‌ مایه‌وه‌! ئێستاش یان ده‌بێت وه‌ک ڕابردووی خۆی گه‌وره‌ترین ڕیسک به‌ زگ و سفره‌که‌یه‌وه‌ بکات و ببێته‌وه به نه‌ته‌وه‌که‌ی جاران ، یان بۆ هه‌میشه‌ له‌گه‌ڵ زگ و سفره‌ و مووچه‌که‌یدا ورگن ورگن بژی!

من یەکەم ڕۆژی چوونە قوتابخانەم له بیرە، مامۆستاکان تێکڕا هەموویان یەک جۆر درۆیان دووبارە ئەکردەوە! ئێستا ۳۵ ساڵ بەسەر گەورەترین درۆکانی ئەواندا تێ ئەپەڕێت. ئەوان ووتیان: ئێوە نەوەی دووا ڕۆژن و وڵات ئەکەوێتە دەست ئێوە! دووا ڕۆژ هات و ڕۆیشت ؛ ئێمە تەنیا قەبارەمان گەورەتربوو ، تووڕەتر و ناڕازیتر بووین و نائومێدتر . . .
خۆزگە مامۆستاکانمان بوێرتر و ڕاستگۆتر بوواین لەگەڵمان ، خۆزگە بەڕاستگۆیی و بوێریەوە بیانگوتایە وڵات ئەکەوێتە دەست کێ؟! تا ئێمە لەم (سەحرای تەتەران)ە هێندە چاوەڕێ نەبوواین!!

کلۆدیۆس جیمز ڕیچ کە گەشتەکەی سلێمانی و باشووری کوردستان تەواو ئەکات ، بەیانییەکی زوو لەکاتی گەڕانەوەیدا بەرەو بەغداد ئه‌ڵێت: نامەیەکم لە یەکێک لە پیاوە ئاینییەکانی سلێمانییەوە بەدەست گه‌یشت . ئه‌و پیاوه‌ ئاینییه‌ شێخ مەعروفی نۆدێییە . ( باوکی کاک ئەحمەدی شێخی گەورەی سلێمانی ) . ئه‌ڵبه‌ت به‌ پێی قسه‌ی ڕیچ ، شێخ مەعروف خارشت و حەساسیەتی پێستی هەبووە . داوای ئه‌وه‌ له‌ مسته‌ر ڕیچ ئه‌کات که‌ دەرمانێکی پێ بدات تا چاک ببێته‌وه .

ئه‌وه‌ی جێگای سه‌رنج و تێڕامانه که شێخ مەعروف نەیتوانیوە حەساسیەتی پێستی خۆی چارەسەر بکات ، کەچی هەتا ئێستاش خەڵک دەچنە سەر مەزارەکەی و داوای چاک بوونەوەی نەخۆش و عیلاجی نەزۆکی و ئازار و شیفای شێت و دەستوەشاندن و هتدی لێ ئەکەن . نەک هەر لەو ، زۆرتریش لە کاک ئەحمەدی شێخی کوڕیشی داوا ئه‌کەن!!

شه‌وی هه‌ینی کاناڵی … له ڕاپۆرتێکدا مه‌ته‌به‌که‌ی مه‌لا عه‌لی که‌ڵه‌کیان به سه‌ر کرده‌وه ! له ڕاپۆرته‌که‌دا جه‌نابی مه‌لا عه‌لی که‌ڵه‌ک داعیه‌ی چاره‌سه‌ری نه‌خۆشی ” ئێبۆلا ” و ” ئه‌یدز “ی کرد !!! ئه‌وانه‌ی وا سریاڵی ” قاوه‌ی تاڵ ” یان بینیبێت ، کاراکتێری ” نباتی ” یان له یاده . حه‌کیمێک که بۆ هه‌ر نه‌خۆشیه‌ک نه‌باتی به چاره‌سه‌ر دائه‌ناو به پێی جۆری نه‌خۆشیه‌که ، ڕاده و ڕێژه‌ی نه‌باتی که‌م و زیاد ئه‌کرد !!! به واتایکیتر بۆ هه‌موو نه‌خۆشیێک ته‌نیا نه‌بات داغی ئه‌نواند! ئێستاش دکتۆر عه‌لی بۆ هه‌ر نه‌خۆشیێک ته‌نیا میزی حوشتر ئه‌نوێنێ ! به‌لام ڕێژه‌ و ڕاده‌ و کاتی خواردنه‌وه‌ی بۆ چاره‌سه‌ری نه‌خۆشیێک له گه‌ڵ نه‌خۆشیێکتردا جیاوازه . بۆ نموونه بۆ ئه‌یدز ئه‌بێ شه‌و کاتی خه‌وتن ، دوو پێک میزی حوشتری عه‌ره‌بی ! له گه‌ڵ یه‌ک پێک شیری هه‌مان حوشتر تێکه‌ل بکرێت و نۆش بکرێت . به‌ڵام بۆ ” ئێبۆلا ” سێ پێک میزی حوشتری عه‌ره‌بی و دوو پیک شیری هه‌مان حوشتر تێکه‌ڵ بکرێت و به‌یانیان ، به دڵی ناشتا هه‌ڵی به‌یت ! …
جیا له گاڵته‌و گه‌مه ، پێم وایه وه‌زاره‌تی ته‌ندوروستی هه‌رێم له هوشیار کردنه‌وه‌ی خه‌ڵک ، به تایبه‌ت چینی نه‌خوێنه‌وار ئه‌رکی خۆی جێ به جێ نه‌کردووه‌و به داخه‌و کاناڵه‌کانیش به شێوه‌ی ناڕاسته‌خۆ ڕێکلامی تایبه‌تی بۆ ئه‌که‌ن …
————————————————————
تێبینی : ئێستا له بازاڕه‌کانی هه‌رێمی کوردستان یه‌ک به‌رمیلی ۲۰ لیتری میزی حوشتری عه‌ره‌بی به ۲ میلیۆن دیناره . له یه‌ک به‌رمیل نه‌وت گرانتره !!!

■ من تێ ناگه‌م له بری سێ وه‌زاره‌ت ، چوار وه‌زاره‌ت له حکومه‌ته‌که‌ی عیبادیدا بده‌نه کورد ، ئه‌بێ چه سووره گوڵێک بدرێ له به‌رۆکی کورد !؟ به‌ڵام له یه‌ک شت دڵنیام و تێ گه‌یشتوومه که سه‌رۆک وه‌زیرانیش کورد بێت هیچ له کێشه و گرفته‌کان ناگۆڕێت . . کورد خۆی ماندوو ئه‌کات به عێراقه‌وه !

■ ■ تێبینی : ئه‌‌م چه‌ند دێڕه‌م چووار ساڵ له‌مه‌وبه‌ر ( ساڵی ٢٠١٣ ) له فه‌یسبووک نووسی … ئه‌وه ئێستا قسه‌که‌م هاتۆته دی !

من که ده‌سووتێم ، ئیدی بۆ له جه‌هه‌نه‌م بترسم
ئه‌وه‌ی سه‌رتاپا برین بێت ، خۆی له شمشێر نادزێته‌وه . .
له _ درۆی ئاگر _ ی به‌ختیار عه‌لی

………………………………….

نزیک سه‌وڵاوا … ئاوایی گۆشخانی

ئاخرین ڕۆژی پاییزی ٩۶ی هه‌تاوی

■ ته‌مه‌نی یه‌که‌م لاپه‌ڕه‌ی وێب بۆ ۲۵ ساڵ پێش ئێستا ئه‌گه‌ڕێته‌وه . ته‌مه‌نی یه‌که‌م بلاگی کوردیش بۆ نزیک به ۱۸ ساڵ پێش ئێستا. کاتی خۆی نووسین له دونیای وێبدا گه‌رم و گوڕێکی زۆری هه‌بوو . به داخه‌و به هاتنی فیس بوک خوێنه‌‌ر و بینه‌ری کورد یه‌کسر ده‌ستی له گه‌ڕان به دونیای وێبی کوردی به‌رداو وه‌ک ساحێب په‌یج له تۆڕه کۆمه‌ڵایه‌تیه‌کان ، به تایبه‌ت فیس بوک ، بووه خاوه‌ن بلاگێکی شه‌خسی . په‌یجێک که به داخه‌و زۆربه‌یان خاڵین له بابه‌تی به پێز و به سوود ! ئیتر خوێنه‌ر و بینه‌ری په‌یجه‌کان که‌متر بابه‌ته‌کان ئه‌خوێنه‌وه و ته‌نیا وێنه‌کان لایک ئه‌که‌ن ! بۆ نموونه ئه‌و ستاتووسانه وا وێنه‌یان له گه‌ڵا نییه که‌متر لایک ئه‌کرێن به نیسبه‌ت ئه‌و ستاتووسانه‌ی وا وێنه‌یان له گه‌ڵه !! هه‌ر چه‌ند ئه‌م بارودۆخه ئاوقه‌وی میلله‌تانی‌تریش بووه ، به‌ڵام به داخه‌و فیس بووک هه‌ر به ته‌واوی هه‌ره‌سی به دونیای وێبلاگ نووسی کوردی هێناو و کاولی کرد ! خوێنه‌ر و بینه‌ری کوردیش هێشتا به باشی ده‌رکی به گرنگی وێب نووسی نه‌کردبوو ، تا هات خۆی له گه‌ڵ دونیای وێبدا ڕێک بخات و که‌ڵکی لێ وه‌ر بگرێت ، تووشی په‌تای فیس بووک هات !!! به قسه‌ی پسپۆڕانی بواری وێب هیچ کات په‌یجه‌کانی فیس بووک نه‌یانتووانیوه و ناتووانن جێگای لاپه‌ڕه‌کانی وێب بگرنه‌وه ، خۆزگه ئێمه‌ی کوردیش ، وه‌ک گه‌لانی‌تری ئه‌م جیهانه ده‌رکمان به‌وه بکردایت که فیس بوک ناتووانێت جێگای نووسین له دونیای وێبدا بگرێته‌وه . با ئیتر له قافڵه‌ی وێبنووسی جیهانی دووا نه‌که‌وین !
■■ ده‌ستپێکی نووسینم له دونیای وێب بۆ ساڵی ۲۰۰۳ ئه‌گه‌ڕێته‌وه . ئه‌و کات له وێبلاگه‌کانی ” ڤه‌ژین ” و ” ژین ” ده‌ستم به نووسین کرد . یادی به خێر وه‌ک کرێچی وا بووم ! هه‌ر کات له لای خاوه‌ن ماڵ ( بلاگفا / میهن بلاگ / پرشین بلاگ / … ) ڕه‌زام تاڵ ئه‌بوو ، یه‌کسر ، بێ سێ و دوو ده‌رگای له سه‌ر دائه‌خستم و ناوماڵه‌که‌یشمی ( ئه‌رشیڤی نووسینه‌کانم ) به تاراج ئه‌برد ! ئه‌رشیڤی ئه‌و ساڵانه‌م له کیس چوون ! تا دووایی له ساڵی ۲۰۰۸ ، له ماڵی خۆم له سایتی راوێژ گرسامه‌وه ! هه‌ر چه‌ند له‌وێش دوو جار به‌ر هێرشی هه‌کێره‌کانی یمن و میسر که‌وتم و به پێ ئه‌وه‌ی ئێرانی بووم ، به‌ر ڕه‌حمه‌تی قین و بوغزیان ده‌رحه‌ق به برا فارسه‌ شێعه‌کانم ! که‌وتم و حیسابی فارسێکی شێعه‌ی ئێرانیان بۆ منیش کرد و منی کورد ، به ئاگری قین و بوغزی شه‌ڕی شێعه و سونه‌وه سووتام و ڕاوێژ له گه‌ڵ نزیک به هه‌زار سایتی ئێرانی که له سیستمی وۆردپرێس که‌ڵکمان وه‌ر ئه‌گرت به‌ر هێرشیان که‌و‌تین و هه‌ک کراین و ئه‌رشیڤی ئه‌و ساڵانه‌شم ته‌فروتوونا بوون ! ئه‌مڕۆ ڕاوێژ پێ ئه‌نێته ناو ۹ ساڵگیه‌وه ، به‌مانه‌وه ئێستاش له ڕاوێژ دووای ۸ ساڵ هه‌ر درێژه به نووسین ئه‌ده‌م ، ئه‌گه‌ر ته‌نیا خۆیشم خوێنه‌ری بابه‌ته‌کانم بم !

ئه‌مڕۆ بینه‌ری به‌رنامه‌یکی دکۆمێنتاری بووم له سه‌ر ژیان و خه‌باتی ” نێلسۆن ماندێلا ” . ئه‌م به‌رنامه‌یه بووه هه‌وێنی ئه‌م نووسینه :
” ماندێلا ” یش چوو . . جیهان له‌و جۆره که‌ڵه پیاوانه‌ی زۆر به خۆیه‌وه بینیوه . ” ماندێلا ” ئه‌و که‌سه‌ بوو که خه‌ونی به ئازادی و یه‌کسانی و ئاشتیه‌وه بینی و ، خه‌ونه‌کانیشی به دی هاتن . کاتێ مردیش ، جیهان به له ده‌ست دانی خه‌مبار بوو . له‌و باوه‌ڕه‌دام که که‌س نییه حاشا له‌وه بکات که گه‌وره بوونی ” ماندێلا ” و گه‌یشتنی به خه‌ونه‌کانی به هاوڕێیتیو پاڵپشتی ئه‌و خه‌ڵکانه‌وه بوو که وه‌ک کێو ، سه‌خت و قایم له پشتی وه‌ستان و هانده‌ری خه‌باتی بوون .
ئێمه‌ش که‌سانێکمان هه‌یه که ئه‌گه‌ر ئه‌و هه‌ل و مه‌رجه‌ی وا بۆ ” ماندێلا ” ڕه‌خسا ، بۆ ئه‌مانیش بڕه‌خسێو ، ئه‌و جه‌ماوه‌رو پاڵپشتانه وا ” ماندێلا ” بووی ، ئه‌مانیش بیانبێت ، ئه‌مانێش بۆ خۆیان ماندێلایکن . . .